Küresel ekonominin son dönemdeki önemli gündem maddelerinden Bitcoin...
Aslında en bilineni, tanınanı, PR’ı yapılanı Bitcoin...
Dijital kripto para olarak küresel tedavülde.
Bitcoin’e başkaca adlar da dijital kripto paralar da eşlik ediyor.
“Alt coin” olarak adlandırılan; Ethereum, Litecoin, Ripple olmak üzere birçok marka var.
Ama işlevi aynı; kripto, dijital üretim paraların.
Fiziki cüzdanınızda, ya da cebinizde taşıyamıyorsunuz!
Dolayısıyla elle tutamıyorsunuz.
Neredeyse basit her bilgisayar teknolojisiyle üretilebiliyorlar.
Sürekli gündemde, küresel cari yükselişte ve dolaşımda.
Dijital cüzdanlarda, risk seven her yatırımcının portföyünde rahatça yer bulabiliyor.
Aslında alkışı hak ediyor; kısa zamanda finansal ekonominin gözde portföy aracı olmasından dolayı...
Lakin gel gelelim; çokça ilginç, bir o kadar da şüpheli ve düşündürücü!
“Paranın rengi, milliyeti olmaz, sıcaklığı olur...” derler.
Haksız da sayılmaz bu tez!
Rengi, milliyeti her ne olursa olsun, her şart ve ahvâlde sıcacık güvencedir şüphesiz; para, tahvil ve/vs. değerli madenler...
Son dönemde euro, dolar, hatta küresel piyasalarda “güvenli liman” olarak kabul edilen ons altına alternatif olarak lanse ediliyor “dijital cüzdanlı kripto paralar”
O derece güveniyor birileri anlayın!
Kripto dijital paranın tarihçesi öyle çok eski değil...
Yada şöyle özetleyelim;
Dünya ekonomilerinde tanınırlığı, sınırlı güvenilirliği şunun şurasında birkaç yıl desek yalan olmaz.
Pek bilinmez ama sanal para biriminin mimarı, icat ve isim babası aslında; Japon matematikçi ve kriptografi uzmanı Satoshi Nakamoto...
Japon para mucidi Nakamoto’nun matematikçi kriptografi uzmanı olması, Bitcoin gibi dijital varlıklara “kripto para” denmesinin de başka bir nedeni aslında...
İlk kez 2008’de Satoshi Nakamoto tarafından piyasa testi yapıldı.
Akabinde; Amerikan Merkez Bankası‘nın 2008’de emlak alanında patlak veren ve dünya ekonomisine kriz dalgasıyla yayılan morgage çöküşüne çözüm bulmak için parasal genişlemeye gitmesi, yeni bir maddi varlık ihtiyacını da ortaya çıkarmıştı.
Dünya genelinde durağanlaşan ekonomilere yeniden can vermek için o dönemde para basma makineleri devreye girmişti.
Bu da dolarda güven sorununa, dolayısıyla değer kaybına neden olmuştu. Merkez bankalarının kontrolünde güvenilen, sağlam olarak bilinen, küresel maddi değer ölçeği dolar ve euro’ya güven azalınca, piyasa ekonomilerine yön verenlerce farklı arayış içine girildi.
İşte kripto-dijital paralar da küresel piyasanın böylece öncelikli alternatifi oldu.
Ekim 2009’da; 1 Dolar: 1,30903 BTC (Bitcoin) olarak belirlendi.
Ancak küresel ekonomilerde, kripto paralara ilişkin halen tam cevap bulamayan, ünlemle karışık birçok soru işareti vardı.
Verinin gerçekten kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek gerekiyordu.
Yani güvenlik tek noktadan sağlanmalıydı.
Zamanla bu sorun aşıldı.
Bitcoin sisteminde “Block Chain” isimli bir bilgisayar ağı, ilk etapta sorunun ortadan kalkmasını hedefledi.
Hem de herhangi bir merkeze ihtiyaç duymadan.
Yani kripto dijital paralar, her bilgisayardan, dünyanın her yerinden üretilebilecekti.
Çok ilginç değil mi?
Kullandığınız bilgisayar, aynı zamanda sanal-dijital darphane!
Yıllar ilerledi ve 2010’da Japon Satoshi Nakamoto, Bitcoin bayrağını şu anki geliştiricisi olan Gavin Andresen’a devretti.
Amerikalı Laszlo Hanyecz, Mayıs 2010’da 10,000 BTC harcayarak 2 pizza sipariş verdi.
Böylece küresel ilk kripto para alışverişi de gerçekleştirilmiş oldu.
Küresel piyasalarda Bitcoin’in değeri nasıl belirleniyor?
Piyasadaki su ve altın gibi istisnai bazı ürünler dışında, Bitcoin’in değeri de ihtiyaç ve miktar oranı göz önünde bulundurularak arz ve talep koşulları içerisinde belirlenir.
Talep artınca fiyat artar, talep azalınca değer azalır.
Tedavülde sınırlı miktarda Bitcoin bulunur.
Ve belirli bir limit olduğundan talep arttığı anda Bitcoin paranın da değeri otomatik artar.
Peki Bitcoin nasıl kullanılır?
İnternet üzerinden kimlik bilgilerinizi vermeden oluşturacağınız bir veya bir çok sanal cüzdan sayesinde para alıp satabilirsiniz.
Hatta para transferi yada alışveriş bile yapabilirsiniz.
Dünyanın bir çok yerinde Bitcoin kullanan mağazalar ve restoranlar var.
Bitcoinlerinizi bu noktalarda harcayabilirsiniz.
Ayrıca dünyaca ünlü Paypal, Bitcoin’i ödeme sistemi olarak tanıyor.
Dolayısıyla Paypal vasıtasıyla Bitcoin ile eve sipariş vermeniz bile mümkün.
Ancak küresel piyasanın önde gelen aktörleri kripto paraya mesafeli...
Örneğin; JP Morgan...
Amerika Birleşik Devletleri’nin önde yatırım bankalarından JP Morgan, son dönemde rekor yükselişe imza atan kripto paranın, tahvillerdeki olası düşüşe karşı sığınılacak “kötü bir liman” olduğunu savunuyor.
JP Morgan analistleri, “Bitcoin, hisse senetlerine güvenilir bir alternatif değil!” tezini yansıtıyor raporlarına...
Bu arada geçtiğimiz hafta; 51 bin 116 dolar seviyesinden el değiştiren ünlü sanal para birimi, sonrasında 52 bin 640 dolardan işlem görerek yeni bir rekora imza attı.
JP Morgan’a göre; kripto, dijital altın olmaktan çok uzak...
JP Morgan, söz konusu tezini savuna dursun, Bitcoin destekçileri ise, kripto paranın enflasyona ve doların düşmesine karşı “dijital altın” olduğunda ısrarlı...
İnanılması güç ama dolar, euro ve ons altın dünya piyasalarında sürekli düşerken, dijital paralar adeta uçuşta...
Yükseliş trendi öyle ki; sadece Şubat 2021 başından beri kripto parada yaşanan yüzde 45’lik değer kazancında; Tesla, Mastercard ve BNY Mellon gibi şirketlerin gerçekleştirdiği alımlar, hiç şüphesiz önemli rol oynadı.
Tesla’nın CEO’su Elon Musk’ın 1,5 milyar dolarlık bitcoin alımını Twitter’da resmen reklam etmesi ise, dijital para birimine ilgiyi yeniden ateşledi.
Öte yandan, baştan beri kripto paraları şeffaf olmamakla suçlayan mesafeli milyarder; Microsoft’un kurucusu Bill Gates de, kripto para tartışmalarına dahil oldu.
Gates, “Bitcoin, bana göre değil...” sözleriyle mesafeyi koydu.
Son zamanlarda Elon Musk’ın hamleleriyle hareketlenen kripto para piyasasını değerlendiren Gates,
“O’nun çok parası var. O yüzden endişe etmiyorum. Şayet sizin Elon Musk’tan daha az paranız varsa kripto paralara dikkat edin.” uyarısında bulundu dijital para heveslilerine...
Bitcoin çılgınlığına dikkat çeken bir uyarı da uluslararası analiz şirketi Coin Market Cap’ten ...
Şirket analistleri, spekülatif varlıklar arasında bulunan Bitcoin’in fiyatında dalgalanmaların devam edebileceğine dikkat çekiyor.
“Yatırımcının dijital parada yaptığı işlemlerde temkinli olması önemli”
Bitcoin’in ardından “alt coin” olarak adlandırılan Litecoin, Ethereum ve Ripple gibi birçok dijital para biriminin de yaygınlaştığına işaret eden analistlere göre, söz konusu varlıkların en önemli özelliği, herhangi bir otoriteye bağlı bulunmaması...
Ayrıca uzmanlar, Bitcoin’in iki kişi arasında aracısız transfer yapılmasına olanak sağlamasının da “şüphe için yeterli” olduğu görüşünde!
Şüphelerinde haklılarda ...
Bir kripto para hırsızı eksikti!
O da yükselişte!
Geçtiğimiz günlerde İstanbul’da Bitcoin’le vurgun için ‘saadet zinciri’ kuran bir şebeke, 328 kişiyi tam 24 milyon lira dolandırdı iyi mi?
İstanbul Siber Polisi’nce; kurdukları “piramit” sahteciliğiyle, Bitcoin üreterek köşeyi dönme hayali satan suç şebekesine operasyon düzenlendi.
İstanbul merkezli 15 ilde suç şebekesi kurduğu belirlenen 19 Bitcoin dolandırıcısı gözaltına alındı.
Analistler haklı!
Kripto yatırımcılar arasındaki dijital para transferlerinin denetlenememesi, son örnek misali büyük sorun!
Dijital yatırımcı, kolay para kazanmayı, riski seviyor!
Dünyada en çok kripto para üreten ülkelerden biri de Türkiye...
Günlük işlem hacminin 1 milyar doları aştığı belirtiliyor.
Ekonomi yönetimi ise, başta Bitcoin olmak üzere kripto para alım-satımını, tüm yönleriyle sıkı mali takiple adeta mercek altına aldı! Kripto paradaki küresel ekonomiyle eş zamanlı Türk yatırımcının yaşadığı sorunlar üzerine “kaygılıyız, yakından takipteyiz” açıklamasında bulunan Hazine ve Maliye Bakanlığı, kripto para muamması için acil soruşturma başlattı.
Bakan Yardımcısı koordinasyonunda; Merkez Bankası, MASAK, BDDK, SPK yöneticileriyle kriz masası kuruldu.
Çalışmalar, soruşturma eksenli son hız devam ediyor.
Nedeni ise, özellikle son dönemde Türk yatırımcıdan adeta şikâyet yağması kripto paralara ilişkin!
Şikayetvar.com’a göre, kripto para şikayetleri 2021’de 10 bin arttı.
Dijital yatırımcının en çok sorun yaşadığı konuları derleyen “şikayetvar.com” verilerine göre, 2021’in sadece ilk iki ayında 10 bini aşkın işlem şikayet edildi.
Şikayet başlıkları ise;
• Kripto para yükselince satım yapmaya, düşünce alım yapmaya firmaların engel olması,
• Transfer işlemlerinin kasıtlı yavaşlatılması, paranın hesaba geçmemesi,
• Üye temsilcilerinin yatırım yapana kadar fazla ilgili davranıp, zararda yok olması!
• Hesap kapatma işleminin yapılamaması,
• Sisteme kolay girişin sınırlanması,
• Hesabın firma tarafından sıfırlanması...
Sizce de şüphe için yeterli kanıt değil mi malum ihbar ve şikâyetler?
Kripto dijital varlıkların, küresel kara para aklama operasyonlarında rahatça kullanılabileceğine dair istihbarat raporları da cabası...
Analiz uyarı bizden...
Karar ise, paraya yön verenlerin.