Kariyer planı yaparken nelere dikkat edilmeli?

HATİCE KARATAŞ

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Etkin Kütüphane Projesi kapsamında gerçekleştirilen söyleşide Kişisel Gelişim ve İletişim Uzmanı Tuğba Dalkılıç’ın konuğu olan Kariyer Koçu Gamze Özmen, kariyer planlaması yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğine ilişkin bilgiler verdi.  

Kariyer planlama sürecini bir yola benzeten Özmen, kariyer planlamanın kariyer seçimiyle başladığını belirterek “Kariyer seçimi 13-19 yaş arasındaki gençlerimizle başlanan bir süreç. Burada velilere bir tavsiyem olacak. Eğer evde 13-19 yaş arasında üniversite sınavına hazırlanan bir gencimiz varsa, ilk olarak izotomi gibi bir programdan yararlanabilirler. Kişinin değerleri ve inançları, nelere yatkın olduğu, güçlü yönleri 13-19 yaş arasında keşfedilirse doğru kariyer seçimiyle çok güzel bir başlangıç yapılabilir.”dedi.

Üniversite 2. ve 3. sınıf kariyer planlamada ideal zaman

Özmen, Türkiye’de gençlerin çoğunluğunun üniversite sınavına girdikten sonra hangi mesleği seçeceğine karar verdiğini söyleyerek “Gençler aldığı puan doğrultusunda, girdikleri üniversitede alışma sürecinde ne yapacaklarını düşünmeye başlıyorlar. En doğru kariyer planlaması için üniversitenin 2. ve 3. sınıfları çok ideal bir zaman. Eğer 2. ve 3.sınıftaysanız kariyeriniz hakkında bir şekil planlayabilirsiniz.”ifadelerini kullandı.

Hedef ve vizyonun kariyer planlamada çok önemli olduğunu vurgulayan Özmen, şunları kaydetti:

“Hedef ve vizyonlar bir insanın kendine verdiği sözdür. Kendimize verdiğimiz kariyer hedef sözümüz veya vizyon sözümüz bizim motivasyonumuzu sağlar. Ne kadar güzel hedef ve yol haritasıyla yola çıkarsak gelecekle ilgili kaygılarınız az olur. Vizyon, bireysel hedeflerimiz ve yapmak istediklerimiz için bu hayattaki yaşam amacımız için 5-10-15 yıllık hayallerimizi kâğıda, kaleme dökmek, netleştirmek demektir.  Kendinizi tanıyarak oluşturduğunuz vizyon cümlesinden sonra bu vizyona ulaşmak için artık o yol haritasında bölüm hedefleri tanımlamak gerek.”  

CV başvuru yapılan kuruma özgü hazırlanmalı

“CV bizim özgeçmişimizi yazılı olarak ifade ediş biçimimizdir.” diyen Özmen, CV hazırlamanın da önemli olduğuna dikkat çekti. Özmen, iş başvurusunda bulunurken hazırlanan CV’nin başvuru yapılan kuruma özgü olması gerektiğini belirterek “Tek bir formatta özgeçmiş hazırlanıyor ve her firmaya aynı öz geçmiş gidiyor. Bu yanlış bir tutum. Eğer siz başvuru yaparken seçiciyseniz tabii ki işverenler de o özgeçmişlere bakarken o kadar seçici. CV sade olmalı, en fazla 2 sayfayı geçmemeli. Orada anlatamayacağınız veya mülakata çağrıldığınızda söyleyemeyeceğiniz hiçbir şey yazmayın.”diye konuştu.

Özmen, CV hazırlarken karşılaşılan en büyük hatalardan birisinin iş başvurusu yapılan pozisyonlarla ilgili herhangi bir beceri yazmaması olduğuna vurgu yaparak bu eksiklik nedeniyle işe alım süreçlerinde kişinin CV’sinin ön plana çıkmadığını kaydetti.

Mülakat, işverenler için önemli

Mülakatların işveren için neden önemli olduğuna değinen Özmen, şunları söyledi:

“Şirketlerin sektör farketmeksizin ortalama gelirinin yaklaşık yüzde 55 ila 67’si personel gideri. Bu ciddi bir oran. Personel gideri şirketler için büyük bir maliyet ve bu maliyet için büyük bir efor ve emek verecekleri insan için, doğru işe doğru insanı seçmek istiyorlar. Günümüz bilgi çağı ve günümüzde eskiden yüzyılda gelen bir bilgi şimdi 29 saatte bir iki katına yükseliyor. Bilgi çok hızlı gelişiyor, çok hızlı değişiyor. İnovasyon, yaratıcılık çok nemli. O yüzden şirketler, işverenler aradığı adayda çabuk adapte olabilen, ona hız kazandırabilen, kuruma katkı sağlayabilecek, yaratıcı, gelişime açık kişiler istiyor. Çünkü büyük bir maliyet. O adayın kuruma girmesi, kurumda oryantasyon eğitimine tabii olması şirketler için büyük bir emek ve büyük bir yatırım. Bu nedenle yatırım yaptığı kişinin birkaç ay sonra kısa bir dönemde onu yarı yolda bırakmasını istemiyorlar. O yüzden mülakatlar bu kadar önem kazanıyor.” 

Özmen, mülakatta nelere dikkat edilmesi gerektiğine ilişkin tavsiyelerde bulunarak“ Öncelikli olarak mülakatı, ‘mülakata hazırlık süreci, mülakat anı ve mülakat sonrası’ diye 3 aşamada değerlendirmek gerekiyor. Mülakat da bir hazırlık sürecidir. Bu yüzden benim gençlere tavsiyem,  hazırlanmak istediğiniz süre ne ise görüşmeye gitmeden önce, o şirketten o süreyi isteyin. Kurum hakkında bilgi toplamak, gideceğiniz kurumu araştırmak çok önemli. Şirketle ilgili hazırlık kısmının yanı sıra bireysel hazırlık kısmımız da var. Bireysel hazırlık kısmında kişisel markan nedir? diye bakmak lazım. Ben kendimi nasıl temsil etmeliyim? Orada nasıl konuşmalıyım? Hangi sorulara, nasıl cevap vermeliyim? Bir ayna karşısında antrenman yapabilirler. Gelecek soruları ayna karşısında prova edebilirsiniz. 

Mülakat anında da karşı tarafa da alan tanımak gerekiyor. Klasik kendinizden bahseder misiniz? sorusunda her şeyi bu soruya sığdırmayın çünkü bu soruya her şeyi sığdırdığınızda, soru soracak kişiye alan tanımamış oluyorsunuz. Dolayısıyla akılda kalması zorlaşıyor. Çünkü mülakat yapan kişi bu kadar çok şeyi aklında tutamayabilir.” ifadelerini kullandı.