Esnafın daha çok desteğe ihtiyacı var

SEDA TOLMAÇ

İçişleri Bakanlığı geçtiğimiz günlerde 81 ile gönderdiği genelgeyle, koronavirüs salgının Çin’in Vuhan kentinde başlayarak tüm dünyayı tehdit etmeye devam ettiğini ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak nitelendirildiğini hatırlattı. İllere gönderilen Koronavirüs Tedbirleri Konulu Ek Genelgede, koronavirüs salgınından vatandaşları korumak ve salgının yayılmasını engellemek için Sağlık Bakanlığı ile yapılan değerlendirilmelerde, Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri olarak faaliyet yürüten ve vatandaşların çok yakın bir mesafede bir arada bulunarak hastalığın bulaşma riskini artıracağı belirtildi ve bu kapsamda pavyon, diskotek, bar, gece kulüplerinin faaliyetleri geçici süreliğine durduruldu. 

Genelge kapsamında tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, düğün salonu, çalgılı/müzikli lokanta, kafe, gazino, birahane, taverna, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile salonu, nargile kafe, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları, çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, spa ve spor merkezlerinin faaliyetleri de geçici bir süreliğine durduruldu.

Alınan kararın ardından faaliyetleri geçici süreliğine durulan işletmelerde esnaf, yaşanabilecek mağduriyetlerin giderilmesi gerektiğini ifade ederek beklenti ve taleplerini dile getirmeye başladı.

Oda bünyesinde 200’ün üzerinde meslek dalı var

Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Şükrü Orhan, Türkiye’nin koronavirüs salgını nedeniyle zor günlerden geçtiğini ifade ederek, “Bu süreçte biz esnaflar, devletimizin yanındayız, devletin de biz esnafların yanında olacağından şüphemiz yok” dedi.

Ticari Hayat gazetesi olarak bir araya geldiğimiz Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Şükrü Orhan, odanın ihtisas odası olmayan tüm mesleklerin bağlı olduğu bir karma oda olduğunu söyleyerek, oda bünyesine kayıtlı 200’ün üzerinde farklı meslek dalının olduğunu dile getirdi.

Orhan, odanın, medikal sektöründen optikçilere, galericilerden oto kiralamacılara, düğün salonları işletmecilerinden spor salonları işletmecilerine kadar birçok meslek dalını içinde barındırdığını ifade ederek, “Genel itibarıyla sektör çok kalabalık, meslek çok fazla. Meslek sınıfı fazla olduğu için sorun da çok fazla. Biz de sorunların çözümü neticesinde görevimizi yapıyoruz. Bizim yönetim kurulumuzdaki kişilerin her biri farklı meslekten. Böyle bir yönetim oluşturmaya önem verdik çünkü bizler sadece yaptığımız mesleğin sıkıntılarını bilebiliriz. Diğer mesleklerin sıkıntılarını bilmemiz için sektörün içerisindeki arkadaşlarla çalışmamız lazım” dedi.

Dünyada ve Türkiye’de yaşanmakta olan koronavirüs salgının ardından İçişleri Bakanlığının illere gönderdiği genelge ile birçok işletmenin kapatıldığını belirten Orhan, kapatılan işletmeler arasında yer alan düğün ve spor salonlarının ardından esnafın süreçle ilgili gelişmeleri önemle takip ettiğini söyledi.

Hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız

Düğün sezonunun başladığını hatırlatan Orhan, “Düğün salonu sektöründe tarih satıyorsunuz. Gelen yasağın ne zamana kadar devam edeceği ya da ne zaman sonuç bulacağı belli olmadığı için bu süreçte tarih satamayacaksınız. Bu da düğün satışlarını etkilemiş olacak. Esnaf dediğimiz dükkanını açabilirse para kazanır açamazsa kazanamaz. Doğal olarak bu yasakların esnafa zararı olacak ama dünyada ve ülkemizde yaşanan bu salgın hepimizin sağlığı ilgilendiriyor. Bu nedenle hepimizin önlem alması, üzerine düşeni yapması gerekir. Devletimizin de aldığı önlemlerle esnafımızı mağdur etmeyeceğini düşünüyorum. Esnafımız da bu konuda devlete tam destek verecektir” dedi. 

Esnaf, elektrik, su, doğalgaz giderleri konusunda desteklenmeli

Esnafın yaşanan süreçten ekonomik anlamda olumsuz etkilenmemesi adına çeşitli taleplerde bulunduğunu dile getiren Orhan, esnafın taleplerini şu şekilde sıraladı: “Düğün salonu işletmeciliği yapan bizlerin yapmış olduğu sözleşmelerde mücbir sebeplerden dolayı, düğün sözleşmesi karşılıklı ya da tek taraflı feshedilebilir. Şu an devletin belirlemiş olduğu bir yasak var ve bu yasak nedeniyle sözleşmenin feshedilmesi, düğün salonunun kapatılması gerekiyor. Elbet esnafımızın yanında düğünü olan vatandaşlarımız da mağdur olmuş oluyor. Biz bu mağduriyeti gidermek adına tarihleri elimizden geldiğince ileriye ertelemeye çalışıyoruz. Bunun dışında esnafın en çok merak ettiği konuların başında kira, elektrik, su ödemeleri geliyor. Ayrıca mart ayı vergi ayı. Devlet vergi ödemelerini nisan ayı sonuna kadar erteledi. Bu esnafımız için önemli bir avantaj oldu. Bunun yanında esnafın kirası, elektrik, su, personel maaşı gibi giderleri söz konusu. Esnaf iş yapamadığında bunların hepsi esnafın sırtına yük olacak. Esnafın elektrik, su, doğalgaz giderleri konusunda desteklenmesi lazım.”

Düğün sektöründe önemli bir mağduriyet söz konusu

Düğün sektöründe önemli bir mağduriyetin yaşanabileceğini ifade eden Orhan, “Sektörde bir mağduriyet söz konusu çünkü tarih satılıyor ve içinde bulunduğumuz tarihler herkesin düğün yapacağı, esnafın para kazanacağı dönem. Düğün salonu işletmecileri 9 ay boyunca tarih satar, 3 ay boyunca da para kazanır. Dolayısıyla yaşanan bu durum nedeniyle bir mağduriyet söz konusu” dedi. 

Esnafa kredi sicil affı getirilebilir

“Benim şahsi düşüncem, esnafa kredi sicil affı getirilmesi yönünde” diyen Orhan, “Yani esnaf daha önce kredi çekmiş ama çeşitli nedenlerden dolayı bu kredileri zamanında ödeyememiş, ödeyemediği için bankacılık sisteminde olan kara listeye eklenmiş ve tekrar kredi kullanması mümkün olmamış. Bu nedenle esnafa en azından ufak ölçekli, üç ay ertelemeli destek kredisi verilebilir. Esnafta dükkanını kapattığı bu süreçte borcunu öder, kendi rutin giderini karşılar ve biraz daha rahatlar” ifadelerine yer verdi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, koronavirüs nedeniyle devreye sokulacak tedbirleri ise geçtiğimiz günlerde açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı tedbirlerin bazıları şu şekilde sıralandı: “İşlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçları, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecek. Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline ‘mücbir sebep’ notu düşülmesi sağlayacak. Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin süreleri 3 ay ertelenecek. Faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilecek. İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkartılacak. Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizayon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecek.”